Truyện dài TRONG VÒNG LỬA (phần 13)

Trong vòng lửa

Truyện của Trọng Bảo

Bọn địch bám theo dấu vết của tiểu đoàn chúng tôi dai như đỉa đói. Kể từ khi phát hiện ra và tập kích vào đội hình tiểu đoàn tôi ở Lũng Mật thì hình như bọn chúng theo sát bước chân chúng tôi tùng ngày. Chúng là lực lượng đặc nhiệm rất thiện chiến và liều lĩnh. Có khi chỉ với một lực lượng nhỏ mà bọn chúng dám đánh thẳng vào giữa đội hình đóng quân của tiểu đoàn. Với một đội hình đói, mỏi mệt và nhiều người bị thương, chúng tôi nhiều khi phải rất khó khăn mới ngăn chặn được sức tiến công mạnh mẽ của chúng để cho thương binh, nhân dân và các bộ phận có thời gian rút đi. Sau trận đánh ở Lũng Mật đơn vị cứ phải rút lui liên tục.

Đơn vị chúng tôi lang thang lẩn tránh trên các triền núi. Con đường chúng tôi đi là những vách đá chênh vênh trên lưng chừng núi đá, qua những thung lũng bản làng của người Mông lưa thưa vài nóc nhà trình tường thấp lè tè, ám khói và ướt sũng sương mù.

Một buổi tối chúng tôi đến một thung lũng nhỏ có mấy ngôi nhà của bản người Mông. Tiểu đội tôi chui vào một ngôi nhà lẻ loi tận cuối bản. Chủ nhà là một người bé nhỏ. Anh ta có đôi mắt sùm sụp luôn nhìn xuống đất. Người Mông suốt ngày leo vách núi đá tai mèo nên mắt thường quen nhìn xuống chân như thế. Thằng Lâm thì thào bảo tôi:

- Tên chủ nhà này hai mắt trông có vẻ gian lắm anh ạ! Có khi nó là gián điệp. Nó mà báo cho bọn giặc ta trú quân ở đây thì nguy anh ạ!

- Đừng có nghi ngờ bậy bạ!

Tôi nhắc nó nhưng trong lòng cũng băn khoăn suy nghĩ. Việc kẻ thù luôn nhanh chóng phát hiện ra nơi chúng tôi vừa dừng chân khiến chúng tôi phải hết sức cảnh giác. Trời đã tối hẳn. Anh chủ nhà đang lúi húi nhóm bếp. Theo anh ta cho biết vợ và hai đứa con đã trốn vào hang đá tránh giặc, chỉ có một mình anh ta ở coi nhà. Khi bếp lửa vừa nhen lên thì anh ta lặng lẽ rút con dao gài trên vách lẻn ra máng nước phía sau nhà ngồi mài. Thằng Lâm lập tức bám theo ngay.

Giữa lúc tôi đang tìm chỗ mắc võng ngoài vườn thì nghe tiếng ồn ào trong nhà. Tôi vội lao vào xem chuyện gì xảy ra. Thằng Lâm đang lôi tay chủ nhà vào trong nhà giọng vẻ gay gắt, đầy vẻ nghi ngờ:

- Tại sao mày dám làm như vậy?

- Tao không biết...

Anh chủ nhà gãi đầu. Trông anh ta nhỏ bé gầy gò. Nét mặt anh ta khắc khổ. Bộ quần áo đen anh đang mặc cũ rách bạc phếch. Tay phải anh ta vẫn còn đang cầm con dao chọc tiết lợn nhọn hoắt, sáng loáng.

- Mày không biết hay là nói dối hả?

- Tao không biết chữ thật mà!

Lúc này tôi mới để ý nhìn theo tay thằng Lâm đang chỉ. Đó là một bức tranh treo trên tường. Bức tranh có ghi dòng chữ "Không có gì quý hơn độc lập, tự do". Bức tranh được dán trên tường rất cẩn thận. Chỉ có điều khác thường là nó bị treo ngược.

Thằng Lâm nói vẻ hằn học:

- Mày đúng là một thằng phản động nên mới treo bức tranh có dòng chữ lời dạy của Bác Hồ lộn ngược như thế này hả?

- Ô... ô... tao không biết chữ đâu! Tao đi chợ thấy nó đẹp thì mua về treo thôi mà.

Thằng Lâm tiếp tục cật vấn:

- Có đúng là mày không biết chữ chứ?

- Đúng mà! Tao có được đi học bao giờ đâu mà biết chứ!

- Thế mày không nhìn thấy cái gì đây à? Đây là bông hoa sen. Mày không biết chữ thì cũng phải biết đó bông hoa sen chứ. Mày treo bông hoa sen ngược cuống hoa lên thế này hả?

- Tao... tao... cũng không biết đó là bông hoa... hoa... Tao chưa nhìn thấy loại hoa này bao giờ.

Tôi gạt thằng Lâm ra và bảo:

- Thôi đi! Nó quanh năm sống trên đỉnh núi cao, xuống đến chợ thị trấn là cùng, có về xuôi bao giờ đâu mà biết hoa sen là thế nào mà mày bảo nó đã treo ngược cuống hoa lên trời! Đừng nghi oan cho đồng bào hiểu không?

Thằng Lâm vẫn chưa chịu. Nó tiếp tục vặn vẹo:

- Thế đang đêm mày lấy dao đi mài để làm gì hả! Định chờ chúng tao ngủ say là ra tay à?

- Không... không phải đâu! - Anh chủ nhà ấp úng: - Tao mài dao để thịt con lợn lấy thịt cho bộ đội ăn đấy mà!

- Chuồng lợn nhà mày trống trơn, làm gì có con lợn nào mà thịt? Đừng có mà trí trá.

- Thật mà... cái bộ đội theo tao!

Anh ta nói rồi rút một mảnh gỗ nghiến đang cháy rừng rực ở bếp làm đuốc soi đường dẫn chúng tôi ra phía bìa rừng. Mấy thằng chúng tôi xách súng bám theo sát anh ta. Đến chỗ lùm cây trong một hốc đá thì nghe có tiếng ủn ỉn. Tôi dọi đèn pin. Một chú lợn béo múp độ hai chục cân được buộc ở gốc cây. Anh chủ nhà bảo:

- Tao giấu nó ở đây mấy ngày rồi đấy! Cả nhà tao chỉ có mỗi một con lợn này thôi!

Nói xong, anh ta túm hai chân sau con lợn nhỏ vác lên vai quay về nhà. Trở lại bếp, anh chủ nhà chọc tiết con lợn. Nồi nước trên bếp cũng đã sôi. Anh chủ nhà và mấy chiến sĩ nhanh chóng cạo lông con lợn.

Bữa tối hôm ấy thật ngon. Có ít gạo nấu một nồi cơm vơi mỗi người được hai sét bát. Lại có nồi thịt lợn tươi của chủ nhà thật hấp dẫn. Khi cắn miếng thịt lợn ngọt, ngậy mỡ tôi chợt nhớ đến anh chủ nhà. Từ lúc làm thịt xong con lợn thì không nhìn thấy anh ta đâu. Tôi vội đặt bát xuống đảo ra phía sau nhà. Bên đống lửa đã tàn anh chủ nhà đang ngồi ăn. Trên cái loa mẻ chỉ có một chút mèn mén đồ bằng bột ngô rời rạc, khô cứng.

Tôi ngồi xuống bên anh ta và hỏi:

- Sao anh không vào nhà ăn với bộ đội?

- Mình ăn thế này là được rồi! Bộ đội ăn nhiều đi lấy sức mà đánh nhau với bọn giặc, đừng để nó cướp mất nước mình. Đừng để nó giết hại dân mình. Mấy hôm trước nó đốt phá, bắn giết chết hết cả bản Nà Sao ở dưới chân núi đấy!

           Tôi nhúm một chút mèn mén đưa lên miệng. Miếng mèn mén bột ngô khô khốc ăn như nhai bột, nhạt thếch và tắc nghẹn ở cổ. Tôi kéo anh chủ nhà đứng dậy mời anh vào nhà cùng ăn cơm với bộ đội. Anh dứt khoát không chịu. Giữa lúc hai chúng tôi còn đang co kéo thì có lệnh tiếp tục hành quân. Mọi người nhanh chóng đeo ba lô rời khỏi ngôi nhà. Nồi cơm, nồi thịt đang ăn dở được khênh đi theo luôn. Tôi gọi thằng Quý lại bảo nó lục ba lô đưa cho tôi gói muối dự trữ của tiểu đội. Tôi vốc một vốc muối gói vào mảnh giấy báo đưa cho anh chủ nhà. Anh chủ nhà chụm cả hai bàn tay chìa ra nhận món quà quý giá mà tôi cho.

Bộ phận của chúng tôi nhanh chóng nhập vào đội hình hành quân của tiểu đoàn. Ngoảnh lại nhìn ngôi nhà mình vừa trú quân, trong ánh sáng chập chờn của ngọn lửa tôi thấy bóng anh chủ nhà vẫn đứng ở cửa bếp.

*

Chúng tôi tiếp tục hành quân. Cả đơn vị đi suốt đêm trên những lối mòn ngang lưng chừng núi ướt đẫm sương đêm. Gần sáng, chúng tôi mới được lệnh tạm dừng lại nghỉ. Nằm vật xuống một hốc đá bên lối đi, tôi duỗi thẳng hai chân mỏi rã vì leo núi. Đang nắn đôi chân cho đỡ mỏi thì Hải, chiến sĩ liên lạc tiểu đoàn chạy đến gọi:

- Anh lên gặp chỉ huy tiểu đoàn ngay!

- Có việc gì thế?

- Em không rõ! Anh đi luôn đi, tiểu đoàn trưởng và chính trị viên đang đợi!

Tôi vội xách súng đi theo Hải. Vòng qua một gộp đá to chúng tôi đến một khe núi. Tiểu đoàn trưởng Thêm và chính trị viên Hoàng đang ngồi chụm đầu trong một khe đá. Nhìn thấy tôi, chính trị viên Hoàng vẫy vẫy tay chỉ vào một mô đá ý bảo tôi ngồi chờ. Chỉ huy tiểu đoàn đang còn hội ý. Tôi vừa ngồi xuống mô đá thì trợ lý tham mưu Thọ cũng đến. Anh Thọ túm ghé tai tôi thì thào:

- Tao với mày và tổ trinh sát sẽ xuống núi trước. Bọn mình trinh sát tìm con đường an toàn để tối nay đón đơn vị vượt qua quốc lộ rút về hướng Nguyên Bình đấy!

Tôi hồi hộp hỏi lại:

- Đây là đâu hả anh?

- Vị trí mình đang ém quân ở đây là dãy núi sát con đường quốc lộ từ thị xã chạy lên huyện lỵ Thông Nông. Lát nữa sương mù tan sẽ nhìn rất rõ con đường dưới chân núi. Bọn địch chốt chặn dày đặc hai bên đường. Tao với mày phải tìm cho được chỗ bọn địch sơ hở để đưa đơn vị bí mật vượt qua đường an toàn nhất...

Chỉ huy tiểu đoàn đã hội ý xong. Tiểu đoàn trưởng Thêm gọi anh Thọ, tôi và hai chiến sĩ trinh sát đến giao nhiệm vụ đi trinh sát, tìm đường. Anh căn dặn rất cẩn thận khi có tình huống xấu nhất xảy ra. Tóm lại, bộ phận chúng tôi xuống núi nếu bị lộ, bọn địch truy sát thì dứt khoát không được chạy ngược trở lại vị trí ém quân của tiểu đoàn, cũng không được để lọt vào tay bọn địch. Và, tóm lại một lần nữa là chúng tôi sẽ phải tự sát không để bọn địch bắt sống. Tôi hiểu, tính mạng của mấy trăm cán bộ, chiến sĩ, thương binh, thanh niên xung phong và nhân dân đang ở trên núi rất mong manh, mọi sự sơ xuất có thể dẫn tới sự tổn thất lớn hơn. Anh Thọ thay mặt toán trinh sát hứa với tiểu đoàn trưởng sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Khi chúng tôi chuẩn bị lên đường thì chính trị viên Hoàng kéo tay tôi lại khẽ dặn:

- Phải thật cẩn thận Hà nhé!

- Anh cứ yên tâm! Em không việc gì đâu, anh đừng lo.

- Mày là rất hay liều lĩnh đấy!

Tôi gãi đầu. Trong chiến đấu sự dũng cảm hay liều lĩnh nhiều khi cũng chả phân biệt rõ ràng. Mấy lần tôi bị anh nhắc nhở vì cái tội chủ quan, liều lĩnh. Tôi biết anh lo lắng cho tôi. Tôi với anh là đồng hương đất Tổ Vĩnh Phú, lại ở cùng với nhau từ thời đào đất làm đường ở Hà Giang. Ngần ngừ một lát, chính trị viên Hoàng ngậm ngùi bảo tôi:

- Anh Bính hy sinh rồi mày biết chưa?

Tôi sững sờ trước tin anh Bính hy sinh. Anh Bính là người cùng xã với tôi. Anh ấy nhập ngũ từ những năm đầu chiến tranh chống Mỹ. Anh là tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 1 chốt chặn ở hướng Pác Bó, Đôn Chương. Tôi biết anh Bính từ khi còn ở nhà. Tôi cùng học cấp 3 với bé Hoà, em gái út anh ấy. Một lần lên nhà Hoà chơi, gặp anh ấy về phép. Khi nhập ngũ, bất ngờ tôi gặp anh trong một lần tập trung phát động thi đua toàn trung đoàn. Anh Bính lấy vợ muộn. Mãi sau chiến tranh chống Mỹ anh mới về phép cưới vợ. Con gái anh ấy còn rất nhỏ...

Chính trị viên Hoàng nói tiếp:

- Hôm qua, mấy thằng ở tiểu đoàn 1 vượt vòng vây chạy sang hướng tiểu đoàn ta nói anh Bính hy sinh anh dũng lắm. À! Mấy thằng tiểu đoàn 1 có gửi cho mày cái áo anh Bính mua cho con gái. Anh ấy dặn lại nhờ mày cầm về đưa cho con anh ấy. Cái áo ấy tao đang giữ đây, lúc nào mày đi trinh sát về thì cầm giúp anh ấy nhé!

- Vâng ạ!

Tôi đáp và chào anh để lên đường đi làm nhiệm vụ. Chúng tôi lợi dụng sương mù tụt xuống núi, vượt qua những mỏm đồi trồng sắn trống trải. Khi sương mù tan hẳn thì chúng tôi đã tiếp cận được sát mép đường quốc lộ. Tôi và anh Thọ nằm ém trong một bụi cây xấu hổ chỉ cách mặt đường vài mét. Trên đường bọn địch đi lại ồn ào, nhốn nháo. Nghe tiếng gầm rú, tiếng xích xe tăng nghiến ken két xiết trên đất đai của ta khiến lòng tôi cứ thấy quặn lên...

(còn nữa)

Tiểu thuyết |