Bài thơ NGỰC CÂY

 

 

 

 

Ngực cây

 

Trần trụi giữa núi rừng

Ngực cây vờn gió núi

Dáng kiên gan cát bụi

Mà vẫn vẻ thanh tân...

 

Khuôn ngực của mùa Xuân

Tràn căng bao nhựa sống

Đại ngàn xanh cao rộng

Như em buổi hồng hoang...

 

Người lính trẻ ngỡ ngàng

Gặp dáng hình sơn nữ

Nơi rừng già ấp ủ

Ao ước của tuổi xanh...

 

          Hà Nội, 12-2013

          Trọng Bảo

 

 

Tản văn CHỢ TẾT QUÊ TÔI

 

   
     LTG: Trang Văn học Thứ Sáu-Báo Quân đội nhân dân số ra ngày 10-1-2014 đã đăng tản văn Chợ tết quê tôi. Tác giả xin trân trọng cảm ơn ban biên tập báo và đăng lại trên blogs của mình. Mùa xuân đang đến rất gần, chúc các bạn những ngày áp Tết thật vui vẻ (Trọng Bảo).

    
       Chợ Tết quê tôi

       QĐND - Thứ sáu, 10/01/2014

       Phiên chợ Tết quê tôi họp vào ngày 26 tháng Chạp. Đây cũng là phiên chợ cuối cùng trong năm âm lịch. Tôi nhớ ngày bé ở nhà tôi rất háo hức chờ phiên chợ Tết. Tụi trẻ con chúng tôi đứa nào cũng mong được mẹ cho theo đi chợ, mẹ mua cho miếng kẹo kéo nhai quẹo cả răng. Khi đã lớn thì tôi và bọn bạn tự kéo nhau đi chợ. Những năm chiến tranh, chợ sơ tán họp trong rừng cây lá cọ. Từng dãy hàng quán lụp xụp. Chợ Tết quê nghèo chả khác những phiên chợ hằng ngày là mấy, vẫn có bán mua những thứ gạo ngô, khoai sắn. Điều khác nhất là sự xôn xao, náo nhiệt từ đêm trước bởi đã có người buôn bán đến dựng lều, làm quán, là sự lâng lâng trong lòng người đi chợ. Phiên chợ Tết thêm những hàng lá dong, gạo nếp, mía cây còn cả ngọn lá để người ta mua về làm gậy cho ông vải. Đặc biệt là những hàng bán tranh ảnh, câu đối, hoa giấy. Câu đối, tranh ảnh treo móc đầy gốc cây cọ, treo trên dây làm sáng bừng cả phiên chợ quê vốn nghèo nàn, lam lũ.

         Đám choai choai chúng tôi chỉ thích nhất là hàng bán pháo tép. Những quả pháo tép chỉ tày đầu đũa, được tết thành bánh, cài thêm vài quả pháo cối bằng ngón tay. Tiếng pháo nổ đì đẹt, mùi thuốc pháo thơm thơm quyện trong mưa bay, mưa bụi, làm át đi cái lạnh, cái rét của gió mùa Đông Bắc.

         Nhiều người đi chợ Tết ở một vùng quê thường quen biết nhau. Các bà, các chị chia nhau miếng trầu, hỏi thăm nhau về một năm làm ăn vất vả, về những đận tháng tám, ngày ba giáp hạt, chia sẻ với nhau niềm vui con cái trưởng thành, sụt sịt về chuyện nhà "cơm không lành, canh không ngọt"... Những người túng thiếu thì đôn đáo đem ra chợ bán con lợn giò, thúng thóc lấy chút tiền lo Tết. Miền quê nghèo khó đói kém quanh năm hằn sâu trên nét mặt những người đi chợ Tết. Đã thế cái khổ lại chồng lên cái khổ, nỗi bất hạnh. Có phiên chợ Tết, tôi gặp một người đàn bà áo vá và đứa con gái nhỏ đứng khóc ở cổng chợ. Chị bán một gánh sắn nặng được vài đồng mong đong một đấu gạo nếp gói vài cái bánh chưng cho con, nhưng số tiền ít ỏi lại bị kẻ gian móc trộm mất. Chợ Tết quê xưa thường có một ông giáo già ngồi "bán chữ". Ông viết những câu đối, viết chữ nho. Những chữ NHẪN, chữ TÂM, chữ PHÚC, chữ TÀI, chữ LỘC... bán giá vài hào cho ai yêu chữ. Tết có vài chữ còn tươi màu mực treo trong nhà tự dưng thấy lòng mình bình tâm hơn trước khó khăn, sóng gió của cuộc đời.

         Từ khi đi công tác xa, cũng phải đến mấy chục năm rồi tôi chả có điều kiện đi phiên chợ Tết quê nữa. Mãi năm gần đây tôi mới lại có dịp đi chợ Tết quê mình. Chợ Tết bây giờ chả khác gì phiên chợ ngày thường, cũng không kém gì ở thành phố. Hàng hóa tràn ngập ngoài đường, chả cần đến chợ. Hàng hóa thường ngày và hàng Tết chả có mấy phân biệt nhiều, có chăng là chỉ khác vài hộp mứt. Bây giờ người ta bán bánh chưng luộc sẵn thay cho bán gạo nếp, lá dong. Bánh kẹo Trung Quốc, bánh kẹo trong nước, ngoài nước tràn ngập khắp nơi, song không thể tìm thấy một hàng bán chè lam, kẹo vừng, bánh tro, bánh nẳng. Đời sống ngày càng sung túc thì những vốn cũ, hồn quê, nét đẹp văn hóa lâu đời của phiên chợ Tết không tránh khỏi nhạt nhòa, tiêu biến.

         Nhớ phiên chợ Tết quê nhà, nhớ về những kỷ niệm ngày xưa xa ngái, năm nay tôi rất muốn về quê đi phiên chợ cuối năm, ngày 26 tháng Chạp. Những người bạn thời chăn trâu, cắt cỏ, đánh trận giả bây giờ nhiều người tóc đã bạc. Cũng có nhiều người bạn ngày thơ ấu nay không còn nữa. Chiến trường đã giữ lại các anh. Phiên chợ Tết năm nào bạn cùng thời chia nhau vài cái pháo tép, miếng chè lam bây giờ nhớ lại tôi cứ thấy lòng mình xao xuyến, bâng khuâng.

         Tản văn của TRỌNG BẢO

Truyện ngắn Lòng tự trọng

      

           Lòng tự trọng
             Truyện ngắn của Trọng Bảo

             Ăn cơm xong cái Thảo đưa em ra thềm ngồi ngóng mẹ. Trời bắt đầu tối. Gió bắt đầu lạnh. Mưa bắt đầu lất phất buông rơi. Hai chị em cùng run rẩy vì lạnh. Cái Thảo lấy tấm chăn chiên rách chùm cho cả hai chị em đỡ rét. Cu Tũn ngúng ngẩy mè nheo:
            - Sao mẹ lâu về thế hả chị! Em đói lắm rồi.
            Cái Thảo an ủi em:
            - Mẹ sắp về đến nhà rồi. Mẹ sẽ mua bánh mỳ cho cu Tũn ăn.
            - Em thích ăn phở cơ!
            Cu Tũn nhớ đến hôm nó bị ốm mẹ đã mang cái cạp lồng vào phố mua phở về bón cho nó. Cái Thảo xoa đầu em:
            - Nhất định mẹ cũng sẽ mua phở cho cu Tũn nữa!
            Thằng em ôm bụng chúi đầu vào ngực chị. Cái Thảo cũng thấy đói cồn cào. Bữa tối mẹ chưa về hai chị em chỉ có chưa đầy một bát cơm nguội từ sáng. Mẹ vào phố nhặt phế liệu cả ngày tối mịt mới về. Mẹ về thường mua cho hai chị em mỗi đứa một cái bánh mỳ nhỏ ăn ngay cho đỡ đói rồi mới nấu cơm. Bữa cơm của ba mẹ con thường rất muộn và đạm bạc. Hôm nay, không hiểu vì sao mẹ lại về muộn thế.
             Trời đã tối hẳn từ lâu rồi. Con đường đất ngược lên dốc đê đã mờ lẫn vào bóng đêm. Cu Tũn đã buồn ngủ. Nó thôi lục sục vì đói và nằm gục đầu vào lòng chị. Nhớ lời mẹ dặn cái Thảo bế thốc em lên lê vào trong căn nhà đặt em nằm lên giường, đắp chăn cho em. Cái Thảo khép chặt cánh cửa gỗ. Nó tìm cái khóa cũ kỹ to sù khoá trái cửa lại như mẹ đã dặn khi mẹ về muộn. Nhà nó chẳng có gì để mất trộm nhưng mẹ sợ ở khu bãi sông này bọn nghiện hút hay lảng vảng thấy nhà chỉ có trẻ con sẽ gây chuyện.

            Cái Thảo nằm xuống cạnh em. Nó thao thức không làm sao ngủ được. Tại sao mẹ nó đến bây giờ vẫn chưa về. Thường là đến giờ này thì mẹ nó đã về từ lâu rồi. Nó thấy lo lắng không hiểu mẹ đã gặp chuyện gì khi vào phố nhặt rác. Với một chiếc xe đạp lọc cọc mẹ nó đi khắp các ngõ phố nhặt nhạnh từng cái túi ni-lông, mảnh bìa các-tông, vỏ chai, vỏ lon bia, mẩu sắt vụn về bán lấy tiền nuôi hai chị em nó. Cuộc sống ba mẹ con nó đều trông nhờ vào gánh phế liệu của mẹ cả. Bố nó thì không biết bây giờ ở đâu. Có lần nó hỏi, mẹ bảo bố vào mãi tận miền Nam làm việc.
            Cả đêm cái Thảo không tài nào ngủ được. Nó nằm nghe tiếng gió thổi ào ào trên bãi, tiếng sóng vỗ dưới sông. Nó lắng nghe mong có tiếng bước chân mẹ trở về. Đêm ở khu nhà tạm ngoài bãi sông dài lê thê. Cái Thảo càng thấy bồn chồn lo lắng khi nghe mấy bà bán hàng hoa quả, hàng hoa rong đi qua bên ngoài nhà nó nói chuyện với nhau đêm qua có một người nhặt rác bị xe ô tô cán phải trên đường đê.
            Sáng ra, cái Thảo quyết định dẫn em đi tìm mẹ.
            Hai chị em vượt dốc lên đường đê vào phố.
            Phố xá đã bắt đầu nhộn nhịp. Hàng quán buổi sáng đã mở cửa. Hai chị em đi giữa hè phố đầy những người ngồi ăn uống. Cu Tũn lại kêu đói. Cái Thảo bảo em: “Tý nữa gặp mẹ chị sẽ bảo mẹ sẽ mua bánh cho em nhé!”. Thằng bé gật đầu. Nó túm áo chị lật đật bước theo. Nó nuốt nước bọt khi hai chị em đi ngang qua những chỗ đám người ngồi ăn uống. Cái Thảo nhặt được bên hè phố một tấm bìa hộp các-tông. Nó lại nhìn thấy mấy cái vỏ lon bia lăn lóc dưới chân một ông đang ngồi ăn bên hè phố. Nó liền kéo em đi đến để nhặt. Bà chủ quán phở to béo vừa nhách trông thấy hai đứa trẻ đã quát lên xua đuổi:
            - Hai đứa ăn xin khố rách áo ôm kia cút ngay để cho khách người ta ăn! Vừa mới sáng ra đã ám…
            Cái Thảo cãi:
            - Chúng cháu không phải là người ăn xin! Bà không được nói như thế?
            Bà chủ quán trợn trừng mắt:
            - A… a… con ranh này láo! Đồ ăn xin chết đói còn làm phách hả?
            - Chúng cháu không phải đồ ăn xin!
            Cái Thảo nhắc lại. Bà chủ quán phở tức tối vung cái muôi múc nước dùng nóng bỏng lên. Nước sôi bắn tung toé. Cái Thảo vội kéo em lùi lại. Nó bước lấn lên phía trước lấy thân mình che cho em. Người đàn ông đang ngồi uống bia liền co chân đá mấy cái vỏ lon lăn ra xa rồi bảo bà chủ quán:
            - Để cho hai đứa nhóc chúng nó nhặt mấy cái vỏ lon bia!
            Đoạn ông ta chìa cái đùi gà đang gặm dở về phía thằng Tũn. Cu Tũn bặm môi lắc đầu:
            - Cháu không phải là người ăn xin ông ạ! Đi ăn xin không chịu lao động là rất xấu. Mẹ cháu vẫn dặn hai chị em chúng cháu như thế!
            Cái Thảo kéo thằng em đi tiếp. Nó cũng không thèm nhặt mấy cái vỏ lon bia của ông khách vừa đá văng ra ngoài vỉa hè.
            Ôm tấm bìa các-tông vào bụng cái Thảo dẫn cu Tũn đi vào một ngõ phố đầy rác rưởi nơi có nhiều chỗ chuyên thu mua đồ phế liệu. Trời lại bắt đầu lất phất mưa rơi. Gió bắc thổi mạnh hơn. Hai đứa trẻ đầu trần vẫn bước trên đường phố đầy mưa gió đi tìm mẹ…
                                                                              Hà Nội, đầu đông 2013