LTG: Trang Văn học Thứ Sáu-Báo Quân đội nhân dân số ra ngày 10-1-2014 đã đăng tản văn Chợ tết quê tôi. Tác giả xin trân trọng cảm ơn ban biên tập báo và đăng lại trên blogs của mình. Mùa xuân đang đến rất gần, chúc các bạn những ngày áp Tết thật vui vẻ (Trọng Bảo).
Chợ Tết quê tôi
QĐND - Thứ sáu, 10/01/2014
Phiên chợ Tết quê tôi họp vào ngày 26 tháng Chạp. Đây cũng là phiên chợ cuối cùng trong năm âm lịch. Tôi nhớ ngày bé ở nhà tôi rất háo hức chờ phiên chợ Tết. Tụi trẻ con chúng tôi đứa nào cũng mong được mẹ cho theo đi chợ, mẹ mua cho miếng kẹo kéo nhai quẹo cả răng. Khi đã lớn thì tôi và bọn bạn tự kéo nhau đi chợ. Những năm chiến tranh, chợ sơ tán họp trong rừng cây lá cọ. Từng dãy hàng quán lụp xụp. Chợ Tết quê nghèo chả khác những phiên chợ hằng ngày là mấy, vẫn có bán mua những thứ gạo ngô, khoai sắn. Điều khác nhất là sự xôn xao, náo nhiệt từ đêm trước bởi đã có người buôn bán đến dựng lều, làm quán, là sự lâng lâng trong lòng người đi chợ. Phiên chợ Tết thêm những hàng lá dong, gạo nếp, mía cây còn cả ngọn lá để người ta mua về làm gậy cho ông vải. Đặc biệt là những hàng bán tranh ảnh, câu đối, hoa giấy. Câu đối, tranh ảnh treo móc đầy gốc cây cọ, treo trên dây làm sáng bừng cả phiên chợ quê vốn nghèo nàn, lam lũ.
Đám choai choai chúng tôi chỉ thích nhất là hàng bán pháo tép. Những quả pháo tép chỉ tày đầu đũa, được tết thành bánh, cài thêm vài quả pháo cối bằng ngón tay. Tiếng pháo nổ đì đẹt, mùi thuốc pháo thơm thơm quyện trong mưa bay, mưa bụi, làm át đi cái lạnh, cái rét của gió mùa Đông Bắc.
Nhiều người đi chợ Tết ở một vùng quê thường quen biết nhau. Các bà, các chị chia nhau miếng trầu, hỏi thăm nhau về một năm làm ăn vất vả, về những đận tháng tám, ngày ba giáp hạt, chia sẻ với nhau niềm vui con cái trưởng thành, sụt sịt về chuyện nhà "cơm không lành, canh không ngọt"... Những người túng thiếu thì đôn đáo đem ra chợ bán con lợn giò, thúng thóc lấy chút tiền lo Tết. Miền quê nghèo khó đói kém quanh năm hằn sâu trên nét mặt những người đi chợ Tết. Đã thế cái khổ lại chồng lên cái khổ, nỗi bất hạnh. Có phiên chợ Tết, tôi gặp một người đàn bà áo vá và đứa con gái nhỏ đứng khóc ở cổng chợ. Chị bán một gánh sắn nặng được vài đồng mong đong một đấu gạo nếp gói vài cái bánh chưng cho con, nhưng số tiền ít ỏi lại bị kẻ gian móc trộm mất. Chợ Tết quê xưa thường có một ông giáo già ngồi "bán chữ". Ông viết những câu đối, viết chữ nho. Những chữ NHẪN, chữ TÂM, chữ PHÚC, chữ TÀI, chữ LỘC... bán giá vài hào cho ai yêu chữ. Tết có vài chữ còn tươi màu mực treo trong nhà tự dưng thấy lòng mình bình tâm hơn trước khó khăn, sóng gió của cuộc đời.
Từ khi đi công tác xa, cũng phải đến mấy chục năm rồi tôi chả có điều kiện đi phiên chợ Tết quê nữa. Mãi năm gần đây tôi mới lại có dịp đi chợ Tết quê mình. Chợ Tết bây giờ chả khác gì phiên chợ ngày thường, cũng không kém gì ở thành phố. Hàng hóa tràn ngập ngoài đường, chả cần đến chợ. Hàng hóa thường ngày và hàng Tết chả có mấy phân biệt nhiều, có chăng là chỉ khác vài hộp mứt. Bây giờ người ta bán bánh chưng luộc sẵn thay cho bán gạo nếp, lá dong. Bánh kẹo Trung Quốc, bánh kẹo trong nước, ngoài nước tràn ngập khắp nơi, song không thể tìm thấy một hàng bán chè lam, kẹo vừng, bánh tro, bánh nẳng. Đời sống ngày càng sung túc thì những vốn cũ, hồn quê, nét đẹp văn hóa lâu đời của phiên chợ Tết không tránh khỏi nhạt nhòa, tiêu biến.
Nhớ phiên chợ Tết quê nhà, nhớ về những kỷ niệm ngày xưa xa ngái, năm nay tôi rất muốn về quê đi phiên chợ cuối năm, ngày 26 tháng Chạp. Những người bạn thời chăn trâu, cắt cỏ, đánh trận giả bây giờ nhiều người tóc đã bạc. Cũng có nhiều người bạn ngày thơ ấu nay không còn nữa. Chiến trường đã giữ lại các anh. Phiên chợ Tết năm nào bạn cùng thời chia nhau vài cái pháo tép, miếng chè lam bây giờ nhớ lại tôi cứ thấy lòng mình xao xuyến, bâng khuâng.
Tản văn của TRỌNG BẢO
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét