Truyện dài TRONG VÒNG LỬA (phần 3)

Trong vòng lửa

Truyện của Trọng Bảo

Đơn vị chúng tôi rút lui lên Lũng Mật, đây là trận địa của đại đội 4 hoả lực. Lũng Mật là một thung lũng nhỏ nằm ở lưng chừng dãy núi đá cao vút kéo dài từ biên giới xuống tận Mỏ Sắt. Dãy núi này cũng là ranh giới giữa hai huyện Hà Quảng và huyện Thông Nông. Từ Lũng Mật, nơi đại đội 4 đặt trận địa cối 82 và pháo 12ly7 có thể nhìn rất rõ trận địa gốc đa của đại đội 1, khu trường cấp 1 và vị trí hang chỉ huy của tiểu đoàn. Bọn địch chưa thể tiến đánh ngay lên khu vực Lũng Mật và truy kích bộ đội ta rút lui lên trên dãy núi đá cao chập trùng.

Đại đội đội 4 đã bắn gần hết cơ số đạn cối 82 để chi viện cho các đơn vị chốt giữ ở thị trấn và khu vực núi đất sát cửa khẩu. Trận địa đại đội 4 chỉ trúng một vài quả pháo của địch nên không bị tổn thất lớn. Ba chiến sĩ bị thương nhẹ vẫn tiếp tục tham gia chiến đấu. Khi các đơn vị của tiểu đoàn rút lui lên Lũng Mật, đại đội 4 cử một số cán bộ, chiến sĩ xuống tận lưng chừng núi giúp khiêng cáng thương binh, dẫn đường đưa các bộ phận vào các hang hốc, khe núi ẩn nấp.

Tiểu đội tôi chỉ còn năm người. Tôi và anh em chui vào một cái hốc sát ngay vách núi. Từ vị trí này, khi mây mù tan, chúng tôi có thể quan sát toàn bộ thị trấn Sóc Giang và con đường từ cửa khẩu Bình Mã chạy xuôi phía Mỏ Sắt.

Tôi và anh em ổn định chỗ ém quân, ngụy trang cẩn thận. Hai mắt tôi ríu lại vì cả tuần mất ngủ. Vừa ngả lưng nằm xuống tấm tăng định chợp mắt một lát thì có tiếng gọi:

- Hà ơi! Vẫn còn sống hả?

Tôi nhỏm dậy. Ai gọi vậy. Tôi dụi mắt và nhận ngay ra người đang đứng nhe răng cười trước mặt mình. Đó là trung uý Bàng, đại đội trưởng đại đội 4. Anh xô đến ôm riết lấy tôi chặt quá khiến tôi phải kêu lên:

- Gãy bố xương của em bây giờ! Đánh nhau không chết, chẳng bị thương, gặp anh khéo lại bị tai nạn đấy.

Anh Bàng cười hề hề rồi buông tôi ra. Tôi thấy trong mắt anh có nước. Anh lấy từ trong cái túi đeo bên hông ra một cái gói to bằng đầu gối đưa cho chúng tôi bảo:

- Ăn đi! Cơm nếp đấy. Có cả mấy miếng thịt gà ở trong ấy!

- Chà các bố ở trên này sang quá nhỉ! Bọn em ở dưới thị trấn đánh nhau ầm ĩ cả ngày, được một nắm cơm bằng nắm tay trẻ con là đã sướng lắm rồi...

- Còn ít gạo nếp từ hôm tết. Hôm nay tiểu đoàn rút lên tao cho nấu "chiêu đãi" anh em. Mà chả nhiều đâu, mỗi người một miếng cho thơm thôi. Gạo cũng đã cạn rồi, nước thì càng hiếm. Cả trăm lính với dân và thanh niên xung phong kéo lên đây thế này chả biết rồi sẽ trụ được mấy bữa.

Anh Bàng rút thêm từ trong túi ra một cái đùi gà đưa cho tôi và nháy mắt bảo:

- Cho riêng mày đấy!

Tôi cầm cái đùi gà bóc xé một miếng rồi đưa cho thằng Quý ngồi bên cạnh. Đoạn tôi hỏi anh Bàng:

- Tình hình các anh trên này thế nào?

- Trên này anh em cơ bản là an toàn. Chỉ buồn là đạn ít quá. Thấy các đơn vị dưới ấy bị bọn chúng tấn công dữ dội, thương anh em đồng đội lắm nhưng không đủ đạn mà bắn chi viện. Hôm đầu thấy chúng nó tràn sang đông như kiến cỏ tao lệnh cho các khẩu đội cối 82 bắn liên tục nên gần cạn mẹ nó mất cả cơ số đạn dự trữ. Hôm qua, nó đánh lên chốt xê 1, chốt Đầu Bò và trận địa của xê 2 cũng chỉ bắn chi viện cầm chừng được thôi. Tiếc quá! Giá mà có nhiều đạn thì bọn chúng biết tay.

Đang nói vẻ hào hứng, chợt anh Bàng dừng lại. Anh nhìn chúng tôi rồi nói vẻ ngậm ngùi:

- Tao ở trên núi dùng ống nhòm thấy hết trận địa của các đơn vị. Thấy cả xe tăng và bộ binh của chúng tấn công trận địa của ta, nhìn rõ anh bộ đội ta đã chiến đấu như thế nào, thấy cả cảnh các chiến sĩ trúng đạn giẫy giụa trước khi chết và đau nhất là thấy rõ cả cảnh bọn nó bắn giết, đâm chết thương binh của ta như thế nào. Tao cứ tưởng là bọn mày đều chết hết cả rồi, may mà mày...

- Cũng nhiều người hy sinh rồi anh ạ!

- Chỉ thương mấy thằng còn trẻ măng, vợ con chưa có, chưa biết mùi đời là gì...

- Chiến tranh thì biết làm thế nào được...

Tôi cũng thấy xao lòng khi chợt nhớ về những thằng bạn vừa mấy hôm trước còn cùng ngồi nghêu ngao cười đùa với nhau trên bờ công sự, ước mong ngày trở về học hành, dựng nghiệp. Thế mà bây giờ mấy đứa chúng nó đã tan biến vào trời đất, mất hút đi đằng nào rồi. Anh Bàng ngồi chơi một lúc thì đứng dậy:

- Thôi chúng mày tranh thủ ngủ một lúc lấy sức. Chắc cũng chỉ nay mai là chúng nó sẽ tiến đánh lên đây thôi. Càng ngày sẽ càng khó khăn, ác liệt đấy. Bây giờ tao phải đi gặp tiểu đoàn trưởng nhận mệnh lệnh mới đây!

Anh Bàng đi rồi, thằng Quý thắc mắc hỏi tôi:

- Tại sao anh Bàng lại quan tâm đến tiểu đội ta thế anh nhỉ. Chắc phải có lý do gì chứ... - Nó nhíu mày: - Anh ấy và anh cũng chả phải là đồng hương, đồng khói gì. Anh ấy quê Cao Bằng, anh quê tận Vĩnh Phú cơ mà?

- Ăn đi rồi mà tranh thủ ngủ. Thấy chúng mình vừa ở nơi ác liệt còn sống sót trở về, tiện đường lên gặp chỉ huy tiểu đoàn nên anh ấy ghé vào thăm thôi mà.

Tôi nói vậy để Quý yên tâm. Thực ra chỉ có tôi mới hiểu vì sao anh Bàng lại quan tâm lo lắng cho mình đến thế.

Chuyện xảy trước chiến tranh. Buổi tối hôm đó tôi làm nhiệm vụ trực máy điện thoại tại vị trí chỉ huy của tiểu đoàn. Đang tranh thủ viết một lá thư gửi cho bố mẹ để ngày mai có người trong trung đội về xuôi mua hạt rau giống nhờ đem về tận nhà luôn thì thượng uý Hoà, chính trị viên phó tiểu đoàn từ đâu hớt hải chạy về lệnh:

- Cậu đem theo vũ khí theo tôi đi làm nhiệm vụ khẩn cấp ngay!

- Báo động chiến đấu ạ?

- Không hỏi! Đi ngay, khẩn trương lên!

Tôi vội buông bút, xách khẩu AK, vớ cái đèn pin đi theo chính trị viên phó Hoà. Ra tới đường tôi thấy có mấy người nữa đang đứng đợi. Đó là số cán bộ các bộ phận thuộc cơ quan tiểu đoàn bộ. Chúng tôi chạy gằn theo chính trị viên phó tiến về phía bản Táp Ná. Đây là một bản nhỏ hơn chục nóc nhà sàn nằm rải rác sát chân núi đá, gần con đường mòn ngược lên Lũng Mật. Từ sau tết nguyên đán, tình hình địch căng thẳng nên bà con dân bản đều đi sơ tán hết. Ban ngày trẻ con, người già cũng không được về bản, chỉ có những người còn sức lao động về chăm sóc lợn gà và làm ruộng, vườn. Ban đêm trong bản thì chỉ còn lại lực lượng dân quân làm nhiệm vụ tuần tra canh gác bảo vệ bản và sẵn sàng chi viện cho bộ đội vận chuyển đạn dược, đem cơm lên trận địa và khênh cáng thương binh về tuyến sau khi chiến tranh nổ ra.

Gió bắc thổi ù ù qua thung lũng. Lạnh quá khiến tôi chợt run lên. Chúng tôi lặng lẽ tiến về hướng một ngôi nhà sàn ở phía sau bản. Tôi thấy rất hồi hộp, trống ngực đập mạnh. Mới đầu tôi cứ nghĩ là đi vây bắt bọn phản động, chỉ điểm, gián điệp. Đến nơi mới biết chúng tôi đang đi làm "nhiệm vụ đặc biệt" là bắt "quả tang" một cán bộ đơn vị đang ngủ với con gái bản. Rõ chuyện nên khi vào đến sân nhà cô gái (cô bé này cũng là một dân quân), tôi kiếm cớ xin đứng dưới sân cảnh giới mà không leo lên sàn, ập vào nhà để bắt quả tang tại chỗ những kẻ "hủ hoá", sa đọa theo như mệnh lệnh của chính trị viên phó tiểu đoàn vừa thì thào phổ biến.

Chính trị viên phó Hoà và mấy cán bộ nhẹ nhàng áp sát cầu thang ngôi nhà sàn. Trong nhà có ánh đèn leo lét và hình như có tiếng người rì rầm, tiếng cười khúc khích. Khi mấy người đi bắt kẻ "hủ hoá" vừa bước lên cầu thang thì ánh đèn trong nhà vụt tắt. Chính trị viên phó vội nhảy lên đập cửa. Phải một lúc sau chủ nhà mới ra mở cửa. Đó là một cô gái còn rất trẻ. Những ánh đèn pin đồng loạt bật lên sáng rực. Đứng dưới sân tôi vẫn nhìn thấy rõ quần áo cô gái xộc xệch. Quả là một người con gái rất đẹp. Cô gái một tay giữ ngực áo, một tay giơ lên che mắt vì chói ánh đèn. Sau này tôi mới biết cô tên là Lệ và là tiểu đội trưởng tiểu đội dân quân của bản.

Đèn trong nhà được thắp lên. Ánh đèn pin soi sáng khắp nhà. Nghe bập bõm tiếng ông chính trị viên phó tiểu đoàn và mấy cán bộ trao đổi với nhau, tôi hiểu họ là họ đã phát hiện ra một đôi giày bộ đội để cạnh đôi dép của cô gái dưới chân giường. Có lẽ họ đang căn vặn cô gái. Giữa lúc đó, tôi chợt nghe tiếng động nhẹ trên mái ngói. Tôi bấm đèn pin dọi lên mái nhà. Qua ánh đèn, tôi thấy một người mình trần như nhộng đang ngồi thu lu trên mái. Tôi nhận ngay ra đó là trung uý Bàng, đại đội trưởng đại đội 4 hoả lực. Trung uý Bàng một tay bám vào cành cây mít sà xuống sát mái nhà, một tay ôm quần áo. Tôi vội tắt ngay đèn pin và hô to:

- Có... có người.... có người...
            Mọi người từ trong nhà vội lao ra. Chính trị viên phó Hòa quát hỏi:
             - Phát hiện có người ở đâu?
             Tôi gào lên:
             - Đang... đang chạy ra phía bờ suối rồi!
             - Đuổi theo ngay! Bắt... bắt... lấy...

Ông chính trị viên phó quát các cán bộ cùng đi. Họ nhảy lụp bụp từ trên sàn xuống đất soi đèn hô hét nhau đuổi ra hướng bờ suối. Tôi cũng vội co giò phóng theo. Vừa chạy, tôi vừa cố nén tiếng cười khùng khục trong cổ họng khi nghĩ đến cảnh anh Bàng đang trần như nhộng ngồi co ro trên nóc nhà hun hút gió lạnh cắt thịt cắt da. Tôi nghĩ, ông trung uý này khéo chẳng chết vì gái mà lại chết cóng vì rét mất. Cũng may mà lúc nãy anh ấy thính tai nghe thấy có tiếng động ở cầu thang nên kịp chui qua cửa sổ đu bám vào cành mít leo lên mái nhà.

Hôm sau, tôi được giao đi củng cố đường dây lên đài quan sát. Hoàn thành nhiệm vụ, tôi quay về đơn vị. Qua thị trấn thì đã quá trưa. Tôi đang ngó nghiêng ở dãy hàng quán lèo tèo gần cổng chợ tìm mua cái gì cho vào bụng đỡ đói vì cả buổi leo dốc kéo dây điện thoại thì có ai đó từ phía sau chộp lấy vai mình vặn một cái đau điếng. Tôi quay lại. Té ra là trung uý Bàng. Anh nhìn tôi chằm chằm một lúc rồi mới hỏi:

- Tối hôm qua... tại sao... tại sao ông lại cứu tôi?

Tôi cười cười bảo anh:

- Em chỉ cố cứu lấy một tình yêu thôi... hi... hi...

- Ông đúng là một người bạn tốt!

- Tốt gì! Chính trị viên phó tiểu đoàn mà biết chuyện em cố ý đánh lạc hướng trong khi đang "làm nhiệm vụ đặc biệt" thì em cũng toi luôn! Ông ấy đang rất cáu vì cuộc vây bắt tối hôm qua thất bại đấy...

- Hì... đúng thế! Thôi vào đây làm bát phở cho ấm bụng cái đã.

Anh kéo tôi vào quán phở và kêu ông chủ quán:

- Làm ngay hai bát loại đặc biệt, cho thêm nhiều nhiều thịt vào nhé!

Nhìn vẻ mặt hứng khởi của anh Bàng, tôi nháy nháy mắt rồi hỏi:

- Cái cô dân quân ấy thật là đẹp anh nhỉ?

- Đẹp và còn nóng bỏng, dữ dội nữa chứ... Hì, ăn đi!

- Lần sau anh nhớ phải thật cẩn thận đấy!

Anh Bàng gật gật đầu. Ánh mắt anh nhìn tôi vẻ biết ơn.

Từ đó anh rất quý tôi, luôn coi tôi như một người bạn. Mặc dù anh hơn tuổi tôi. Tôi cũng rất quý anh. Anh là lớp cán bộ trưởng thành từ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Quê anh ở Trùng Khánh, Cao Bằng. Anh có nhiều thành tích trong chiến đấu nhưng phải cái tính hay hoa lá cành, thấy gái là tít mắt lại nên con đường công danh hơi lận đận. Mà cũng lạ, con gái cứ nhìn thấy cái dáng to cao, đẹp trai của anh đã mê tít. Chuyện tình của anh khá nhiều. Nghe đâu anh từng yêu con gái một ông tham mưu phó quân khu. Nhưng rồi giữa hai người xuất hiện mâu thuẫn nên đã chia tay nhau. Ông cán bộ quân khu ấy rất căm anh vì anh đã lấy mất cái quý giá nhất của cô con gái cưng mà không chịu cưới. Có lẽ vì đó mà cái chỉ tiêu đi học Học viện Lục quân định dành cho anh bị tiêu luôn. Anh được điều động về làm cán bộ đơn vị đang làm nhiệm vụ ở tuyến trước.

Khi đã thân thiết với nhau rồi một hôm anh hỏi:

- Mày chưa biết con gái khỏa thân là thế nào phải không?

Tôi lắc đầu. Anh bảo:

- Hôm nào lên núi tao cho xem mấy cái ảnh con gái khỏa thân. Đẹp lắm! Nhưng phải hết sức bí mật nhé, lộ ra là chết cả lũ đấy. Lão chính trị viên phó mà biết ai tàng trữ văn hoá phẩm đồi trụy thì toi luôn. Hiểu không.

Tôi chưa kịp phản ứng gì thì anh như chợt nhớ ra dặn thêm:

- Nghe nói mày giỏi văn chương, chữ nghĩa. Hôm nào mày làm giúp tao một bài thơ để tao tặng cho em Lệ. Em ấy thích văn chương, hay đọc sách, rất mê thơ ca mà khoản này thì tao lại dốt đặc.

Tôi gật đầu đồng ý.

Mấy hôm sau, tôi đã viết xong cho anh Bàng một bài thơ tình yêu để anh đem tặng em Lệ xinh đẹp. Bài thơ "Tình yêu" ấy như sau: 

"Tình yêu từ quả táo của Thị Mầu

Từ ánh mắt Chí Phèo đêm trăng ấy

Tình yêu là ngọn lửa hồng bỏng cháy

Đã đốt thiêu bao nhiêu kiếp người

Tình yêu cũng là một trời tuyết rơi

Làm cho những cuộc đời băng giá lạnh.

Tình yêu còn là niềm tin, sức mạnh

Để những người vượt lên số phận tật nguyền

Nhưng tình yêu khiến bao kẻ cuồng điên

Biến thành thiêu thân trong phút chốc.

Tình yêu là cội nguồn hạnh phúc

Song cũng là khởi điểm của khổ đau.

Bao nhiêu kẻ chỉ biết yêu nhau

Mà không biết đang đi trên miệng vực,

Nhưng khi trong ta con tim rạo rực

Thì cần gì nghĩ lo hậu quả ngày mai...

Định nghĩa tình yêu vẫn mãi nối dài,

Mặc dù tình yêu ai mà chẳng biết?

Nhưng chắc chắn bạn sẽ như là người đã chết

Nếu trong lòng nguội lạnh một tình yêu...".

Đọc xong bài thơ, anh Bàng cứ xuýt xoa mãi:

- Hay quá! Mày đúng là dân văn chương, chữ nghĩa. Giá mà không có chiến tranh, được học hành đến nơi, đến chốn chắc chắn mày sẽ làm nên cơm cháo đấy. Nhất định em Lệ cũng sẽ thích bài thơ này cho mà xem. 

Ngập ngừng một lát anh nói thêm:

- Này! Giá như mà lão chính trị viên phó tiểu đoàn đọc được bài thơ này nhỉ?

- Đọc được có mà ông ấy cạo trọc đầu em à!

- Hì... đúng thế!

Anh Bàng cười hì hì. Anh xiết chặt tay tôi rồi đi về hướng bản Táp Ná. Đôi chân của anh leo lên dốc trông cứ nhẹ lâng lâng, khẩu súng ngắn đập lạch xạch bên hông. Tôi mỉm cười nhìn theo một kẻ si tình cho đến lúc bóng anh khuất hẳn sau chỗ ngoặt trên con đường nhỏ chân núi.

          Chưa có dịp gặp lại anh Bàng để hỏi anh xem em Lệ có thích bài thơ của tôi không thì chiến tranh nổ ra. Sau này tôi còn được biết là sáng hôm xảy ra chiến tranh khi súng nổ được một lúc anh Bàng mới từ dưới chân núi hối hả chạy lên trận địa. Trên người anh mặc độc một cái quần lót. Anh lao ngay vào vị trí chỉ huy đơn vị chiến đấu luôn...

(còn nữa)