Truyện dài TRONG VÒNG LỬA (phần 2)

Trong vòng lửa

Truyện của Trọng Bảo

        Trưa ngày thứ năm của cuộc chiến tranh thì trận địa tiền tiêu của tiểu đoàn là chốt cây đa do đại đội 1 phòng ngự bị thất thủ. Bọn địch đánh bật bộ đội ta xuống chân đồi. Số anh em cán bộ, chiến sĩ còn sống sót chạy thoát về phía sau được bổ sung cho đại đội 2 cũng đã bị tổn thất quá nhiều sau hai ngày chiến đấu bảo vệ thị trấn. Trận địa phòng ngự trên mỏm Đầu Bò của chúng tôi cũng được chi viện thêm một tiểu đội nữa chốt ở sườn phía đông mỏm núi.

        Đúng như anh Bùi nhận định, chỉ chưa đầy hai mươi phút sau khi chọc thủng được trận địa phòng ngự của đại đội 1 những chiếc xe tăng đi đầu của bọn giặc đã ầm ầm tiến đến sát chân mỏm Đầu Bò. Bộ binh địch lúc nhúc đi sau. Anh Bùi bảo tôi:

        - Chập liền mấy quả lựu đạn lại chờ xe tăng địch đến chân mỏm đá quẳng xuống xem nó có cháy không.

        Tôi lập tức làm theo. Mấy quả lựu đạn ném trúng chiếc xe tăng đi đầu nổ tung nhưng chả bõ gãi ngứa cho nó. Tất cả tiểu đội tôi lập tức nổ súng. Bọn địch hơi khựng lại khi phát hiện ổ đề kháng ngay bên đường tiến quân. Các nòng pháo xe tăng lập tức quay ngang chĩa lên mỏm Đầu Bò. Bộ binh địch nhanh chóng triển khai đội hình chiến đấu. Đạn địch đủ các loại bắn tối tăm mặt mũi. Pháo trên xe tăng địch bắn thẳng khiến chúng tôi không thể ngóc đầu lên được. Sợ nhất là những đá núi bị trúng đạn vỡ ra văng lên vù vù hoặc cả tảng lăn tồng tộc từ đỉnh núi xuống. Nó mà lăn trúng người thì có mà nát nhừ xương thịt. Nấp trong hốc núi sau những mỏm đá lớn chúng tôi tiếp tục nổ súng. Đúng là chúng nó đông cũng có cái hay, chả cần ngắm bắn không trúng thằng này thì sẽ trúng thằng khác.

       Đúng như chúng tôi dự đoán, bọn giặc bắt đầu tràn vào sân trường cấp 1, áp sát chân núi để tiến đánh lên mỏm Đầu Bò. Anh Bùi gào to gọi chúng tôi: "Chuẩn bị rút lui nhé!". Chả ai trả lời anh. Cũng chẳng biết ai còn sống, ai đã chết rồi nữa. Tôi bò lại chỗ anh Bùi đang nằm. Đạn súng bộ binh của địch xiết đá vào chiu chíu, toé lửa. Một quả pháo nổ gần khiến tai tôi ù đặc. Tôi phải cố gắng lắm mới nghe được tiếng anh quát:

       - Mày kiểm tra xem dây điện nối mấy quả mìn định hướng có còn không hay pháo bắn đứt mẹ nó hết rồi.

       - Hình như vẫn còn anh ạ!

       - Bảo chúng nó rút ngay đi! Bọn giặc đã lọt vào bãi mìn của ta rồi... ha... ha... ha...

       Nghe anh Bùi nói tôi nhìn xuống sân trường cấp 1. Quả đúng như anh Bùi nói. Một cảnh tượng khủng khiếp của chiến tranh. Những chiếc xe tăng địch cái thì bị mìn bật tung xích, cái thì bốc cháy ngùn ngụt. Xác bộ binh địch nằm ngồn ngang khắp sân trường. Tiếng kêu khóc rống lên thảm thiết của những thằng bị thương. Mìn vẫn tiếp tục nổ. Bọn giặc càng hoảng loạn chạy lung tung thì mìn càng nổ nhiều. Tiếng nổ lan truyền không dứt. Trong đám khói lửa, đất đá tung lên mù mịt ở sân trường tôi nhìn thấy cả những trang giấy của học trò bay lên trắng cả một khoảnh trời chiều xám xịt.

       - Rút... ngay... đi...

       Anh Bùi lại quát. Lúc này tôi mới nhận ra chân trái của anh ướt đẫm máu. Tôi hốt hoảng:

       - Anh bị thương rồi, để em băng cho...

       - Không băng bó gì cả, mày theo anh em rút ngay về phía sau đi. Chỉ lát nữa thôi chúng nó khép vòng vây, bọc hậu là hết mẹ nó đường lui đấy.

       - Nhưng còn anh...

       - Mặc mẹ tao! Đi ngay đi, nhanh lên. - Anh gào lên vẻ tức giận khi thấy tôi lừng khừng có ý không chấp hành mệnh lệnh.

       Tôi lăn xuống một khe đá. Trước khi lủi vào hẻm núi tôi còn thấy anh Bùi chúi mặt gằm xuống đất nằm im như một người đã chết. Một tay anh cầm quả pin, tay kia cầm một đầu dây điện nối với chùm mìn định hướng.

       Vòng được ra phía sau mỏm Đầu Bò, khuất làn đạn và pháo của giặc nên tôi phóng nhanh về phía sở chỉ huy của tiểu đoàn. Đến chân dốc tôi gặp tiểu đội phó Tự và thằng Châu. Anh Tự hỏi ngay:

       - Anh Bùi đâu rồi?

       - Anh ấy bị thương nhưng không chịu rút vẫn còn đang ở trên mỏm Đầu Bò. Thế còn hướng của các anh thế nào, chúng nó đâu hết rồi?

       - Thằng Minh chết rồi, còn thằng Lâm gọi mãi không thấy, chẳng biết nó có còn sống không. Riêng tiểu đội vận tải lên chi viện chỉ có hai người bị thương nhẹ đã rút lui an toàn về phía sau rồi. Tiểu đội ta, kể cả thằng Minh là còn ba người đang ở trên trận địa phòng ngự.

       Tôi nhìn về hướng mỏm Đầu Bò. Tiếng đạn vẫn nổ dữ dội, khói lửa mịt mù không nhìn rõ cái gì. Chúng tôi nằm chờ đến sẩm tối, khi tiếng súng trên mỏm Đầu Bò đã lặng hẳn mà vẫn không thấy anh Bùi và thằng Lâm đâu. Anh Tự đành bảo chúng tôi rút về vị trí chỉ huy của tiểu đoàn là hang đá trên mỏm núi cạnh nhà bưu điện thị trấn.

       Ngay tối hôm ấy, tiểu đoàn tôi được lệnh rút lui sang Nguyên Bình. Con đường dọc bờ suối xuôi Mỏ Đá đông đặc những xe pháo và bộ binh của địch. Chúng tôi phải đu người leo qua vách đá tai mèo dựng đứng để vượt lên Lũng Mật, cắt đường sang Nguyên Bình. Một cuộc rút lui vô cùng gian khổ và hy sinh không kém gì những trận đánh giữ chốt.

       Tiểu đoàn trưởng Thêm vốn là một người nóng tính. Anh quê ở Nam Định, nhập ngũ từ những năm sáu mươi. Lăn lộn ở chiến trường miền Nam bao năm. Có người bảo ông này nóng tính, hay bạt tai lính nên không mãi không được đề bạt. Khi tôi chuyển về tiểu đoàn 3 lúc còn làm đường ở Hà Giang thì anh đang là tiểu đoàn phó. Lên mặt trận biên giới anh được bổ nhiệm tiểu đoàn trưởng. Hôm đầu tiên xảy ra cuộc chiến, liên lạc bị gián đoạn liên tục vì đường dây bị pháo địch băm nát, máy vô tuyến sóng ngắn thì trục trặc do đặt trong hang đá sâu hoặc khuất núi cao, truyền đạt thì chậm lại í a í ới chả biết có chuẩn xác mệnh lệnh của chỉ huy không. Tôi nhớ hôm trước, khi thấy tôi đeo súng, vác cuộn dây hữu tuyến chạy qua, anh quát:

       - Bọn thông tin, thông tịt chúng mày liệu hồn đấy! Dây máy mà không thông, liên lạc bập bõm như hôm đầu tiên là chúng mày bịt mồm, bịt miệng chỉ huy đấy hiểu không?

       - Vâng... vâng... chúng em sẽ cố gắng ạ!

       Tôi đáp và định co giò phóng ngay ra ngoài cửa hang đỡ bị thủ trưởng quát tháo thì anh ngăn lại:

       - Định đi đâu đấy hả! Muốn chết à, pháo nó đang bắn ầm ầm thế, để lát hẵng đi.

       - Đường dây lên xê 1 hay bị đứt do đạn pháo bắn trúng. Em ra nằm ém sẵn chỗ đầu bản Nà Liền, khi nào có sự cố hỏng đường dây thì xử lý ngay cho kịp thời ạ!

       - Chỗ ấy pháo nó bắn dày như mưa, mày ra đấy là toi mạng luôn đấy!

       - Nhưng...

       - Lại gần đây tao bảo...

Anh ngoắc tay. Tôi đặt cuộn dây xuống lại gần chỗ anh đang đứng ở bên cửa hang đá. Anh nhìn tôi một lúc rồi nói nhỏ như muốn chỉ để tôi nghe thấy:

       - Đừng đi nữa, trận địa của xê 1 khả năng không giữ nổi nữa rồi, đường dây đứt thì thôi, không cần nối nữa. Có thể xê 1 phải rút khỏi chốt cây đa... về nói với tiểu đội chuẩn bị sẵn sàng, có thể sẽ phải tổ chức lập một điểm chốt chặn địch ở gần trường cấp 1 thị trấn.

       Bây giờ thì anh Thêm đang ngồi trong hang chỉ huy cùng các cán bộ đại đội. Một tấm bản đồ địa hình trải xuống ngay nền hang đá. Các anh chỉ huy đang bàn kế hoạch rút lui khỏi thị trấn. Những cái đầu bù xù. Những khuôn mặt hốc hác vì gần cả tuần chiến đấu ác liệt, đấu trí, đấu sức với quân giặc và chứng kiến bao sự hy sinh rồi mất ngủ, đói khát. Với một đơn vị đã thiệt hại nặng, gần như kiệt sức chiến đấu với rất nhiều thương binh nặng việc tìm một phương án rút lui làm sao cho đỡ tổn thất thêm sinh lực quả là không đơn giản. Vị trí chỉ huy của tiểu đoàn đã bị lộ. Bọn địch bao vây chặt, hoả lực, pháo hạng nặng của chúng đã được đặt ở điểm cao 505 và mỏm đồi đồn công an vũ trang, ngay phía sau đội hình của tiểu đoàn. Chúng bắn không tiếc đạn vào cửa chính của hang đá sở chỉ huy tiểu đoàn.

Sau một lúc trao đổi, tiểu đoàn trưởng Thêm đi đến một quyết định táo bạo:

       - Chúng ta sẽ rút theo hướng cửa hang chính, vượt qua bản Nà Nghiềng sau đó băng sang dãy núi đá vượt lên Lũng Mật.

Có nhiều tiếng xì xào. Bởi nếu rút lui theo hướng của hang chính thì chính là một cuộc phá vây, mở đường máu thực sự. Bọn địch đã chiếm bản Nà Nghiềng, xe tăng chúng nằm lổm ngổm khắp thị trấn Sóc Giang. Con đường rút lui của đơn vị sẽ đi qua  giữa đội hình quân địch. Biết thế nhưng không ai có ý kiến phản đối. Bởi vì ai cũng hiểu đường rút qua cửa hang phụ rất an toàn, bọn địch sẽ không thể phát hiện được nhưng vách núi đá dựng đứng, người khoẻ leo xuống đã khó đừng nói là khênh cáng thương binh...

Tiểu đoàn trưởng Thêm bắt đầu trình bày kế hoạch cụ thể cho tất cả cán bộ, chiến sĩ đang có mặt trong hang nghe. Theo kế hoạch, các bộ phận sẽ chia nhỏ thành từng tổ ba bốn người, vũ khí, trang bị, khiêng cáng thương binh thật gọn gàng, để có thể trong vòng hai đến ba phút, là khoảng cách thời gian giữa hai đợt pháo địch bắn cầm canh vào cửa hang, phải vượt được một quãng đường gần ba trăm mét từ hang xuống đến con mương nước bên phải bản Nà Nghiềng, gần nhà bưu diện thị trấn. Tiểu đội trinh sát đi trước ém trước dọc theo con mương sẽ bảo vệ cho đội hình rút lui. Khi bị địch phát hiện thì từng tổ sẽ tổ chức đánh địch, vừa đánh vừa rút.

Tôi hiểu, việc chia nhỏ ra như thế nếu bị trúng đạn pháo hoặc quân địch phát hiện truy kích thì tổn thất sẽ ít hơn.

Tôi được tiểu đoàn trưởng chỉ định làm tiểu đội trưởng tiểu đội hữu tuyến. Anh Tự tiểu đội phó được giao phụ trách một trung đội sang chi viện cho xê 2 bảo vệ trận địa phòng ngự chặn con đường vào thị trấn, chặn địch từ phía Đôn Chương đánh lên. Nói là trung đội nhưng thực sự bộ phận của anh ấy chỉ có mười bốn người cả thảy. Bộ phận do tôi phụ trách được lệnh đi trước đội hình rút lui của tiểu đoàn. Cùng đi với bộ phận mở đường của chúng tôi có một chiến sĩ trinh sát nắm tình hình địch, hai chiến sĩ công binh để phát hiện mìn, xử lý vật cản. Chỉ huy chung là thượng sĩ Thọ, trợ lý tham mưu tiểu đoàn.

Đêm đã về khuya. Trời lạnh buốt da, buốt thịt. Chúng tôi tranh thủ gặm nắm cơm đã khô cong cho đỡ đói chờ lệnh xuất phát. Trợ lý tham mưu Thọ nhìn đồng hồ. Đã gần một giờ sáng. Đợt pháo và DKZ của bọn địch bắn vào cửa hang vừa dứt anh hạ lệnh:

- Xuất phát...

Chúng tôi lao ra ngoài cửa hang. Đá vôi ở ngoài của hang bị pháo băm vụn nghiền nát, thậm chí bị sức nóng của lửa đạn nung thành vôi khiến chúng tôi không thể bước đi như bình thường được. Tất cả liền ngồi bệt xuống tụt xuôi dốc như trẻ con tụt máng trượt trong công viên. Khi chúng tôi đến được đầu nhà bưu điện thị trấn thì pháo địch bắt đầu bắn loạt tiếp theo. Tất cả nhảy ào xuống mương nước. Quên cả cái giá lạnh, chúng tôi dìm ngập người trong mương nước toài về phía bản Nà Nghiềng. Con đường phía trên con mương bọn địch đi lại lố nhố. May mà lòng mương sâu đến hai mét so với mặt đường, nước lại chảy ào ào, lau lách rậm rạp nên bọn địch không phát hiện được.

Đến cuối bản Nà Nghiềng tốp đi đầu của chúng tôi dừng lại lập thành một điểm chốt sẵn sàng đánh địch và chờ để đón các bộ phận tiếp theo rút qua. Tôi áp ngực vào bờ mương cho đỡ rét vừa canh chừng con đường từ bản ra vừa hồi hộp nhẩm đếm các tốp rút qua chỗ mình. Mười ba đợt tất cả. Vậy thể là đủ đội hình của tiểu đoàn bộ cùng số cán bộ, chiến sĩ đại đội 1 còn sống tập kết về trong hang chỉ huy. Không ngờ, cuộc rút lui của chúng tôi lại an toàn tuyệt đối, bọn địch không phát hiện được khi gần một trăm người bò qua dưới chân chúng. Có lẽ vì chúng không ngờ ta lại liều lĩnh, táo bạo đến thế.

Trời đã gần sáng. Khi bộ phận cuối cùng đã rút qua, tôi cùng anh em trong tiểu đội rút theo luôn. Chúng tôi băng qua cánh đồng đang cày dở. Những luống cày căn ngang rất khó chạy. Đến giữa đồng, tôi gặp mấy thương binh nhẹ đang dìu nhau đi. Tôi dừng lại giục:

- Nhanh nhanh lên! Trời sắp sáng rồi. Cố gắng đến chân dãy núi bên kia hãy dừng lại nghỉ kẻo bọn địch phát hiện ra đấy!

- Vâng... vâng...

Vừa định chạy đi cho kịp anh em trong tiểu đội nhưng thấy mấy thương binh dìu nhau tập tễnh mãi không qua được một bờ ruộng cao, tôi lại quay lại đỡ từng người vượt qua.
         Khi chúng tôi đến được chân dãy núi thì trời đã tang tảng sáng. Phía cửa hang chỉ huy tiểu đoàn đột nhiên có một tiếng nổ dữ dội. Ánh lửa bùng lên sáng rực giữa thị trấn đổ nát. Sau này tôi mới biết bọn địch đã dùng một khối thuốc nổ rất lớn đánh sập cả một mảng núi đá lấp kín cửa hang chỉ huy tiểu đoàn, nơi mà chúng tôi vừa mới rút đi.

(còn nữa)

Tiểu thuyết |