Truyện ngắn BẠN TÙ (phần 3)

BẠN TÙ (phần 3)
Truyện ngắn của Trọng Bảo

Anh Bính nằm gần lão Nhẫn "thầy thuốc". Mặt cái bệ xi-măng làm giường ngủ cho bọn tù nhân trong phòng giam lạnh ngắt khiến anh không tài nào mà chợp mắt được. Các vết thương chiến tranh ở đùi và ở ngực bắt đầu hoành hành đau âm ỉ khiến anh cứ trằn trọc mãi. Trời càng về khuya càng lạnh. Thấy anh trở mình liên tục lão Nhẫn "thầy thuốc" liền nói nhỏ:
- Cố mà ngủ đi. Ngày mai còn phải đi cuốc đất trồng cây đấy!
- Tôi thấy người hơi đau. Chắc mấy vết thương chiến tranh có dịp hoành hành đây...
- Ông cứ cố gắng chịu đựng thêm vài ngày nữa. Tôi sẽ tìm cách nhắn ra cho người nhà chủ nhật này vào thăm nuôi đem cho vài vị thuốc trị thương là sẽ đỡ...
- Cảm ơn bác quá!
- Cảm ơn quái gì... đều là bọn tù cả thôi. Giúp được nhau cái gì thì giúp. Nếu ở ngoài thì chuyện mấy vết thương này của ông chỉ là chuyện muỗi, tôi cho vài thang thuốc là khỏi tiệt luôn...
Anh Bính nói:
- Chắc là khó vì nó mạn tính mất rồi bác ạ!
- Ông bị thương thế nào?
- Khi dẫn một số cán bộ, chiến sĩ lao vào vòng vây để cứu thương binh và số anh em đi sau thì bị một quả pháo nổ gần nên gãy chân, bị sức ép... Lúc tỉnh dậy đã thấy anh em kéo lên được sườn núi. Do bị địch bao vây, không cấp cứu kịp thời nên vết thương của tôi ngày càng nặng, suýt nữa thì chết vì nhiễm trùng đấy.

Lão Nhẫn thở dài:
- Mẹ kiếp! Một con người như ông mà có lúc cũng khốn nạn... Khi còn làm cán bộ chắc chả chấm mút được nhiều gì mà lại bị tù tội thế này?
Anh Bính bảo:
- Tôi không tham ô nhưng việc chỉ đạo, quản lý lơi lỏng để sai phạm xảy ra cũng vẫn bị đi tù bác ạ!
- Cũng khó thật! Ông trong sáng, hết lòng vì công việc nhưng không cùng phe cánh, cùng bọn với chúng thì trước sau cũng bị bọn chúng bày ra mưu mô hãm hại thôi. Bây giờ không có người tốt đâu, người tốt không thể tồn tại được, chỉ có những kẻ ăn cánh với nhau là sống khỏe, ăn khỏe thôi.
Anh Bính thăm dò:
-Thế... bác phải vào đây là vì sao ạ? Nghe bọn tù nói bác bị...
-Bị tù vì buôn bán, tàng trữ thuốc phiện chứ gì?
-Vâng... bọn chúng bảo thế!
Lão Nhẫn lại thở dài:
-Bọn chúng nó nói đúng và cũng không đúng. Chuyện này dài và loằng ngoằng lắm. Rồi tôi sẽ kể cho ông nghe. Mà tôi chỉ kể cho một mình ông biết thôi đấy nhé. Tôi tin tưởng ông vì ông từng là một thằng lính chiến dũng cảm nên mới kể...
Anh Bính ậm ừ:
- Nếu bác thấy khó nói thì thôi bác ạ... Tôi cũng không muốn tìm hiểu sâu vào chuyện riêng tư của người khác đâu.
- Thực ra thì chuyện cũng chẳng có gì ghê gớm đâu, nhưng... nó hơi… tế nhị một chút...
Vẻ mập mờ, bí ẩn của lão Nhẫn khiến anh Bính cảm thấy hơi tò mò. Lão Nhẫn hứa rồi sẽ kể chuyện đời mình cho anh Bính nghe. Nói chưa hết câu lão đã ngáy đều đều. Lão Nhẫn là một thầy thuốc giỏi, chuyên bắt mạch kê đơn nên biết cách tự khống chế kinh lạc, điều chỉnh được cảm xúc, kìm hãm được sự âu lo, vương vấn nên đi tù, lao động khổ sai mà lão vẫn béo khỏe và có vẻ vô ưu.

Lão Nhẫn kể, quê lão ở vùng núi rừng Chiêm hóa, Tuyên Quang. Rừng già có nhiều loại thảo dược quý. Gia đình lão vốn gốc rễ xa xưa tận bên Tàu có nghề gia truyền bốc thuốc chữa bệnh với nhiều bài thuốc bí truyền rất có hiệu quả khi chữa trị cho bệnh nhân. Lớn lên lão học hết cấp 3 thì về nhà theo cha chế biến dược phẩm. Cha lão đã truyền cho lão nhưng bài thuốc quý, cách bắt mạch, chẩn đoán bệnh. Quá trình hành nghề lão tỏ vẻ xuất sắc hơn cả người cha già của mình. Khi người cha mất, lão Nhẫn kế nghiệp cái hiệu thuốc gia truyền nổi tiếng nhất phố núi. Lão bắt mạch bốc thuốc chữa bệnh có uy tín, danh y vang dội cả một vùng. Có được uy tin ấy là do lão luôn trao dồi đúc rút kinh nghiệm qua mỗi ca chữa trị.

Lão Nhẫn có tài, chỉ cần nhìn qua sắc thái con người đã đoán được ba bốn phần căn bệnh, lúc bắt mạch chỉ là để khẳng định thêm thôi. Bắt mạch là thâm nhập vào thể chất và tư tưởng của con người. Vì mạch là khí huyết của con người. Mạch được ký ngụ trong hơi thở, biểu hiện ra ở hai tay. Mỗi tay chia ra ba bộ, bộ thốn là dương, bộ xích là âm, bộ quan ở giữa âm và dương. Để biết mạch của người bình thường phải bắt mạch, xem lẻ từng bộ ấy. Gộp cả ba bộ xem chung mà trong mỗi hơi thở mạch đập bốn nhịp (một lần thở ra và một lần hít vào là một hơi thở) mạch không trầm, không phù, không trì, không sác, mạch đi hòa hoãn, đều đặn đó là mạch bình thường, không có bệnh. Người có bệnh thì mạch tùy theo khí huyết thịnh suy, hàn nhiệt của từng cá thể mà mạch có biến hóa khác nhau. Những người khí huyết thịnh mà nhiệt, khi cảm nhiễm phải tà khí lục dâm (phong, hàn, thử, thấp, táo, hỏa) mạch sẽ biến ra phù, sác, hồng, trường, hoạt, đại, huyền, khẩn, khâu, thực, đều thuộc mạch dương. Đó là bệnh ngoại cảm đang ở phần biểu, bệnh thuộc ngoại tà thực chứng. Người mắc chứng nội thương, thất tình (mừng, giận, lo, nghĩ, buồn, kinh, sợ) mạch sẽ biểu hiện ra dạng trầm, trì, nhuyễn, nhược, nhu, sác, hoãn, phục, tế. Mạch hư thuộc loại mạch âm. Đó là bệnh nội thương ở phần lý, bệnh thuộc chính khí hư. Người mới sinh đẻ thường có mạch tế nhược, vì khí huyết đang bị tổn thương. Người già mạch thường nhu nhược, yếu ớt vì các bộ phận trong cơ thể đều suy thoái, già cỗi, khí huyết suy kém thì lưu thông chậm. Người ốm lâu ngày thường có mạch nhu tế. Bệnh thuộc âm chứng, mà mạch tượng cũng âm là giữa mạch và bệnh thuận, dễ điều trị. Trường hợp mạch nhu nhược nhưng có lưu lợi là mạch có vị khí. Nếu mạch hồng sác là mạch không có vị khí, vì mạch hồng sác trái với âm chứng. Nếu bệnh thuộc dương chứng, mạch hồng sác là giữa bệnh và mạch thuận với nhau, mạch có vị khí dễ điều trị. Nếu xuất hiện mạch trì nhu là trái ngược với bệnh thuộc loại mạch không có vị khí bệnh, thuộc loại khó điều trị.

Lão Nhẫn vướng vào vòng lao lý, phải ngồi tù đến ba năm nguyên nhân xuất phát từ cái tài xem tướng, bắt mạch, chẩn đoán bệnh và phỏng đoán mệnh ấy của lão.
Chuyện bắt đầu từ hơn ba năm trước. Lúc đó đã gần trưa lão đang ngồi đọc cuốn sách của vị danh y Hải Thượng Lãn Ông viết về nghề thuốc nam thì có một chiếc xe con đổ xịch ngay ở ngoài cửa hiệu. Một ông khách bước vào. Nhìn nhác qua dáng bệ vệ của ông ta lão đoán đó là một cán bộ cấp to chứ không phải là đại gia. Đúng vậy, ông này là một cán bộ cấp tỉnh. Ông ta bảo lão:
- Đóng cửa hiệu lại! Tôi có chuyện muốn nói riêng với thầy thuốc!
Lão định phản đối nhưng lại thôi. Lão đóng cửa hiệu thuốc, cho anh nhân viên học việc ra về. Từ chiếc xe con một cô gái trẻ bước ra bước qua cánh cửa hiệu khép hờ vào trong. Ông cán bộ giới thiệu:
- Đây là con gái tôi…
Lão Nhẫn nhìn kỹ. Quả là một người con gái rất đẹp. Lão hỏi ông cán bộ:
- Ông và cô cần gì ạ?
Ông cán bộ tỉnh nhìn quanh một lượt rồi nói:
- Tôi muốn ông khám, chữa bệnh cho con gái tôi…
Lão Nhẫn hơi ngạc nhiên. Nhìn cô gái lão không thấy tý gì biểu hiện của bệnh lý cả. Nhưng khi đặt ngón tay lên mạch ở tay trái của cô bé thì lão hiểu ngay “cô bé đang có thai”. Ông cán bộ nói tiếp:
- Con bé sắp đi du học! Ông giải quyết ngay giúp cho, tốn kém bao nhiêu không quan trọng, cốt là an toàn và bí mật…
Lão Nhẫn nói:
- Sao không đưa đến bệnh viện?
Ông cán bộ trố mắt:
- Nó là gái chưa có chồng, rồi cương vị công tác của tôi nữa… đưa đến bệnh viện sao được. Tôi biết ông có bài thuốc về khoản này hay lắm…
Đúng vậy, lão Nhẫn có bài thuốc gia truyền về khoản “tẩy thai” rất hiệu nghiệm. Lão còn có một bài thuốc tránh thai bí truyền rất công hiệu nữa. Trai gái chỉ cần rải vài cái lá thuốc của lão xuống dưới chiếu thì có mà quan hệ với nhau cả đêm cũng không phải lo lắng gì chuyện mang thai…

(còn nữa) Hà Nội, tháng 8-2018