Tiểu thuyết TRĂNG QUÊ (phần 23)

TRĂNG QUÊ (phần 23)
Tiểu thuyết của Trọng Bảo

Suốt mấy ngày liền, công an xã và toàn thể trung đội dân quân làng Hạ lùng sục, tìm kiếm khắp nơi, rà soát từng bụi cây, ngọn cỏ, ngụp lặn mò mẫm từng cái ao chuôm, hồ đập xung quanh khu trận địa Đồi Ma và khu vực xung quanh nhưng vẫn không tìm thấy khẩu CKC bị mất. Cái Liên thì vẫn bị lưu giữ, quản thúc ở trụ sở của xã để công an huyện, công an xã tiếp tục thẩm vấn. Lần lượt từng người trong các bộ phận “nghi phạm” số 2 và số 3 cũng được gọi lên để tra hỏi. Một số đối tượng khác hay lên Đồi Ma như lão Vận nhà ở bến sông Phó Đáy, cu Tít em trai người yêu cái Liên cũng được công an tiếp xúc hỏi han. Tình hình xã Hòa Sơn trở nên căng thẳng, nặng nề sau vụ mất vũ khí. Mọi người nhìn nhau đầy sự nghi ngờ cảnh giác. Ra đường ai cũng trông trước, ngó sau tựa như có một tên gián điệp, một kẻ phản động đang rình mò đâu đây.

Khu vực sơ tán của ủy ban hành chính xã Hòa Sơn được công an viên các xóm lên tăng cường tuần tra, canh gác. Cái Liên được bố trí ở tạm tại một gian nhà nhỏ ẩm thấp đắp vắt lợp lá cọ trong một khe núi. Xung quanh cây cối rậm rạp. Đây vốn là nơi chuyên để nấu cơm, đun nước cho cán bộ xã. Việc cái Liên bị quản chế ở đây cũng sinh ra lắm vấn đề. Đầu tiên là công an xã phải cử người canh gác suốt ngày đêm. Rồi việc đảm bảo ăn uống, tắm giặt cho cái Liên cũng là một việc không thể thiếu. Hàng ngày bà mẹ cái Liên hoặc chị Nhân chỉ được vào khu vực này một lần để tiếp tế đồ ăn, nước uống. Cơ quan ủy ban hành chính cấp xã không có người phục vụ về hậu cần cả ngày. Một ông lão đảm nhận việc phục vụ chỉ nấu nước và vệ sinh quét tước nơi làm việc của cán bộ. Hôm nào lãnh đạo xã tổ chức liên hoan, đón tiếp cấp trên thì mới huy động chị em trong hội phụ nữ đến để nấu nướng, tiếp khách. Thường là các cán bộ xã đến trụ sở làm việc người nào ở gần thì buổi trưa về nhà ăn cơm, người ở xa thì mang theo bữa trưa ăn luôn tại nơi làm việc. Tình hình chiến sự căng thẳng, máy bay Mỹ hoạt động mạnh, các làng xóm sơ tán triệt để. Buổi trưa, cán bộ xã thường ở lại luôn tại chỗ làm việc cho an toàn. Việc di chuyển, đi lại ngoài đường nhiều dễ bị máy địch phát hiện. Những ngày đầu, các cán bộ ủy ban xã thường gọi nhau kéo lên hội trường rồi tập trung đồ lại cùng ăn. Sau đó thì ai cũng ngại. Bởi lẽ mỗi người có mỗi hoàn cảnh khác nhau. Người khá giả thì có gói cơm nếp. Người trung bình thì có nắm cơm tẻ. Người hoàn cảnh gia đình khó khăn thì nắm cơm độn toàn khoai sắn, khoai. Có người tiêu chuẩn bữa trưa chỉ là vài khúc sắn luộc hoặc mấy củ khoai lang nướng. Thức ăn thì người khá thì có đôi ba miếng thịt, một quả trứng luộc, kẻ khó khăn chỉ chút muối vừng, hoặc chỉ là muối trắng rang mỡ. Bởi thế góp lại ăn chung người sang sẽ cảm thấy thiệt thòi và cũng ngại bị đánh giá là ăn uống hoang phí, kẻ nghèo thì cảm thấy tủi thân. Ngay như xã đội trưởng Phạm Bản có hôm trong cái xà-cột bạt cũ kỹ đứt quai cũng chỉ có một cái bánh làm bằng bột sắn đen sì cho bữa trưa. Phó chủ tịch xã Nguyễn Trung Hiếu nhà ở mãi trên thị trấn huyện hàng ngày đạp xe gần chín cây số về Hòa Sơn. Chiếc xe đạp phượng hoàng Trung Quốc mới tinh chạy vo vo. Trong cái cặp da của phó chủ tịch Hiếu thường là một nắm cơm gạo mới và một cái đùi gà luộc, không thì cũng phải là một xiên chả nướng thơm phưng phức. Nếu đem góp chung với anh em cán bộ khác thì cũng thật ngại. Không phải là anh vì sợ thiệt thòi mà là sợ sẽ bị đánh giá là nhà giàu, sung sướng, ăn sang hơn người khác. Như vậy sẽ là xa rời quần chúng, thiếu tinh thần đồng cam công khổ. Vì thế, phó chủ tịch Hiếu thường giấu kín cái đùi gà, xiên chả nướng ở trong tủ. Thỉnh thoảng lúc vắng khách anh mở tủ ra như đang tìm tài liệu rồi cắn một miếng thịt ăn để khỏi ai nhìn thấy. Buổi trưa, anh chỉ ăn cơm không chấm tý muối lạc cho không khác với anh em cán bộ cùng cơ quan.

Đó là nguyên nhân bữa trưa tại trụ sở ủy ban xã sau vài bữa tập trung rồi là của ai người nấy ăn, cố tránh gặp nhau khi đang dùng dở bữa. Người ngồi trong nhà, kẻ ra ngoài rừng, ven suối vội vàng cho xong bữa trưa rồi ngả lưng ở hội trường, gốc cây nghỉ ngơi một lát lấy lại sức buổi chiều tiếp tục công việc.

Việc tiếp tục lưu giữ cái Liên ở tại trụ sở ủy ban xã lâu dài thành vấn đề phức tạp. Ủy ban xã đành phải tập hợp các thành phần cán bộ liên quan tổ chức một buổi họp khẩn cấp để bàn biện pháp giải quyết. Phó công an xã Vũ Sinh nêu ý kiến trước:
- Để nhanh chóng ổn định tình hình tư tưởng cho cán bộ, lực lượng vũ trang và nhân dân trong toàn xã tôi thấy cần giải quyết dứt điểm vụ việc này. Tôi đề nghị lãnh đạo xã nên cho dẫn giải đối tượng lên giao cho công an huyện để giam giữ điều tra.
Xã đội trưởng Phạm Bản lập tức phản đối:
- Vụ việc chưa rõ thế nào, chúng ta không thể làm thế được. Đây là vấn đề liên quan đến danh dự, phẩm chất, sinh mệnh chính trị của một con người, mà đó lại là phụ nữ, chúng ta nên cân nhắc cho thật thận trọng.
Vũ Sinh phản ứng lại ngay:
- Tội danh làm mất vũ khí đã rõ ràng rồi, còn băn khoăn đắn đo gì nữa?
- Nhưng chúng ta còn đang điều tra, tìm kiếm…
Vũ Sinh lắc đầu:
- Điều tra, tìm kiếm đến bao giờ nữa. Đã đào bới, tìm kiếm, lật tung từng bụi cây ngọn cỏ những nơi nghi ngờ rồi có thất gì đâu. Nhất định khẩu súng này đã lọt vào tay bọn phản động, bọn Việt gian, phản quốc rồi.
- Không nên võ đoán như thế khi chưa đủ chứng cứ!
Xã đội trưởng Phạm Bản tỏ ra bức xúc. Phó công an xã Vũ Sinh càng lên giọng khẳng định:
- Chứng cứ rành rành ra đó, chúng ta không nên cố bao che… Tôi sợ là có người vì thiếu kiên quyết… vì… vì... nể nang… chị em phụ nữ mà sẽ lại phạm phải sai lầm…
Phó công an xã Vũ Sinh muốn ám chỉ xã đội trưởng Phạm Bản về câu chuyện ngày xưa khi còn ở trong quân ngũ. Xã đội trưởng Phạm Bản tím mặt, anh bật dậy giơ tay xin phát biểu tiếp. Phó chủ tịch xã Nguyễn Trung Hiếu chủ trì buổi họp thấy tình hình căng thẳng vội lên tiếng:
- Thôi! Chúng ta cũng không nên tranh cãi nhiều với nhau nữa. Bây giờ chúng ta nên bàn cho cụ thể hơn về cách giải quyết vụ việc này. Tôi đề nghị đồng chí xã đội trưởng cho ý kiến.
Phạm Bản cố nén, anh xuống giọng nói:
- Tôi đề nghị cứ cho cô Liên về với trung đội dân quân làng Hạ để tiếp tục làm nhiệm vụ và cùng chị em tiếp tục tìm kiếm khẩu súng bị mất. Khi nào có ý kiến chỉ đạo của trên hoặc kết luận điều tra của công an huyện thì chúng ta sẽ xử lý tiếp. Không nên tự ý dân giải người đi giam giữ.
- Tôi… tôi… - Phó công anh xã Vũ Sinh cũng bật dậy như một cái lò so. Vũ Sinh định phản đối lại ý kiến của Phạm Bản nhưng trong đầu lại chợt lóe lên một ý định mới, anh dịu nét mặt lại rồi nói tiếp: - Thôi thế cũng được! Tôi… tôi cũng xin đồng ý với ý kiến của đồng chí xã đội trưởng. Chúng ta nên tạo điều kiện cho cô Liên tìm cách khắc phục hậu quả, sửa chữa khuyết điểm. Cô Liên mà tự tìm thấy khẩu súng bị mất thì tốt quá…

Mọi người dự buổi họp thở phào vì hai ông công an và quân sự xã từ bất đồng đột nhiên lại đồng nhất ý kiến. Suốt trong buổi họp chỉ có phó trưởng công an xã Vũ Sinh và xã đội trưởng Phạm Bản là phát biểu còn tất cả đều im lặng. Mỗi khi tình hình phức tạp, nhạy cảm, tranh cãi như thế này các cán bộ không phải chịu trách nhiệm, không liên đới nhiều khi im lặng lại có lợi hơn. Phó chủ tịch xã Nguyễn Trung Hiếu kết luận:
- Chúng ta thông nhất là sẽ cho cô Liên trở về với trung đội dân quân làng Hạ nhưng phải quản lý thật chặt chẽ, không giao cho những công việc quan trọng như trực chiến, tuần tra canh gác, chỉ giao những việc như nấu cơm, nấu nước. Khi nào có ý kiến kết luận điều tra, ý kiến chỉ đạo của cấp trên sẽ xử lý tiếp. Đối tượng này cũng không được đi đâu ra khỏi làng. Việc quản lý đối tượng này giao cho công an và ban chỉ huy quân sự xã chịu trách nhiệm triển khai cụ thể. Nếu không có ai ý kiến thêm thì chúng ta dừng cuộc họp ở đây, mọi người giải tán về tiếp tục công việc của mình.

Mọi người đứng dậy đang định để trở về chỗ làm việc của mình thì chủ tịch xã Trần Khuông bước vào. Chủ tịch xã Trần Khuông vừa đi họp trên huyện về. Ông yêu cầu các cán bộ nán lại một phút để thông báo nhanh một việc cần cấp. Chờ mọi người trở lại yên vị, Trần Khuông mới bắt đầu nói. Giọng ông đều đều, không buồn, không vui:
- Tôi đã có quyết định của trên cho nghỉ công tác. Từ ngày mai đồng chí Nguyễn Trung Hiếu sẽ đảm nhiệm chức vụ quyền chủ tịch xã Hòa Sơn. Đề nghị các đồng chí cho một tràng vỗ tay nhiệt liệt hoan nghênh đồng chí quyền chủ tịch!
Tiếng vỗ tay lẹt đẹt vang lên vì cuộc họp quá ít người.

Các cán bộ rời khỏi phòng họp. Phó trưởng công an xã Vũ Sinh yêu cầu công an làng Hạ, làng Thượng và xóm Mới ở lại để triển khai công việc cụ thể. Vũ Sinh nói vừa đủ nghe vì số lượng người họp ít và cũng là thói quen của một cán bộ công an luôn cảnh giác, có nhiều thông tin quan trọng, bí mật:
- Vụ việc mất vũ khí của trung đội dân quân làng Hạ là rất nghiêm trọng. Chúng ta không loại trừ đã có một tổ chức phản động và âm mưu phá hoại trong vụ việc này. Hiện nay ở các xã phía nam huyện ta đã nhen nhúm một tổ chức phản động mang tên là "Bàn tay đen". Công an đã bắt được một phần tử là học sinh cấp ba giấu trong cặp sách nhiều loại giấy tờ ghi chép tài liệu về tôn chỉ, mục đích của đảng "Bàn tay đen" này. Do đó, chúng ta càng phải hết sức cảnh giác. Việc mất súng của dân quân xã ta và việc xuất hiện tổ chức phản động trên có thể có mối liên hệ với nhau...

Ngừng một lát quan sát nét mặt của các công an viên, phó công an xã Vũ Sinh nói tiếp:
- Qua điều tra đối tượng làm mất súng, đã phát hiện ra nhiều nghi vấn. Đối tượng có một người cậu họ bên nhà ngoại từng đi lính khố xanh cho Pháp, sau đó lại di cư vào Nam biệt tích luôn. Có thể tên này đã đi theo Mỹ-ngụy trở về miền Bắc móc nối hoạt động. Việc mất súng này có nhiều điểm rất đáng nghi. Tôi đang tổng hợp, phân tích lại các chi tiết vụ việc. Có thể là do chính đối tượng lấy cắp. Lúc nãy trong cuộc họp tôi đã đề nghị đưa đối tượng đi giam giữ. Nhưng sau thấy việc thả ra lại có lợi hơn. Chúng ta sẽ theo dõi thật chặt chẽ đối tượng suốt ngày đêm. Biết đâu chúng không chỉ tìm thấy khẩu súng mà còn phát hiện ra cả một tổ chức phản động nữa. Nếu như thế là công an chúng ta sẽ lập được một chiến công vô cùng xuất sắc đấy!

Các cán bộ công an im lặng lắng nghe phó trưởng công an xã Vũ Sinh trình bày kế hoạch "thả con săn sắt-bắt con cá rô" của mình. Nghe xong ai cũng thấy hồi hộp, phấn chấn. Họ như đều cùng nhìn thấy một chiến công, một vinh quang đang hiển hiện ở trước mắt...

(còn nữa) Hà Nội, 10-2015